Als een dokter het over verbinden heeft, dan denk je al gauw aan wonden. En inderdaad: Onze samenleving is gewond. Het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft deze wonden trouwens ook gediagnostiseerd( Rapport ‘Gescheiden werelden?’, 2014 en ‘Werelden van Verschil’, 2015).
Delen die bij elkaar horen zijn los van elkaar gekomen en daar is behoefte aan hechting en verband. Vroeger kwam je in de kerk, tijdens de dienstplicht en bij de sportclub mensen tegen met een andere culturele achtergrond of met een ander opleidingsniveau. Alleen in het basisonderwijs is dat nog enigszins het geval voor zover je niet op een “gekleurde” of “witte” school apart van elkaar opgroeit. Er is nu een gescheiden van elkaar optrekken van mensen. Er is een “meritocratie” ontstaan, een doorgeslagen ideaal van hoger opleiden heeft geleid tot een nieuwe klassenmaatschappij. De nieuwe elite heeft zich vervreemd van de rest van de samenleving en heeft een visie ontwikkeld op wat goed voor die samenleving is die totaal anders is dan de visie buiten hun klasse. Denk hierbij bijvoorbeeld aan opvattingen over Europa, vluchtelingen en gezag. De verschillende klassen ontmoeten elkaar steeds minder. Op het kantoor hoef je als hoger opgeleide niet meer met de koffiejuffrouw te praten, want er is een automaat waar je alleen met soortgenoten converseert. Voetbalclubs hebben andere leden als hockeyclubs en hun velden zijn vaak niet in elkaars buurt zonder gemeenschappelijk clubhuis als ontmoetingsplaats. Er zijn nog weinig straten en buurten waar hoger- en lageropgeleiden bij elkaar wonen. En in de tweede kamer zitten vrijwel uitsluitend hoogopgeleiden, die zich verbaasden toen “hun” kiezers zich verzetten tegen een verder overdragen van macht aan Europa…
Het CDA is vanouds een middenpartij met een vermogen tot verbinden geweest. Niet opkomend voor één klasse of voor de markt, maar voor de samenleving als geheel in al zijn verscheidenheid. Zeker nu er in onze samenleving steeds meer groepen volkomen buiten elkaars leefwereld zijn beland is er behoefte aan verbinding. Daarbij is het nodig aan talentmanagement te gaan doen: een herwaardering van beroepen en vakken waarvoor je geen universitaire opleiding nodig hebt. Zorgen dat iedereen kan meekomen in een ingewikkelder geworden maatschappij waarin je geen kaartje meer kan kopen voor de trein, maar moeilijke handelingen bij een automaat moet kunnen verrichten. Bij de aanleg van sportvelden en locatie van kantines ervoor zorgen dat mensen uit verschillende “klassen” elkaar tegenkomen. Maatschappelijke stages voor scholieren en wellicht ook de invoering van een vorm van maatschappelijke “dienstplicht” zouden kunnen helpen om de wonden in de huidige klassenmaatschappij weer te verbinden. Het gedachtegoed van het CDA biedt kansen tot herstel. In onze maatschappijvisie is iedereen gelijkwaardig, maar niet iedereen gelijk. Daar ligt een nieuwe verbinding van en voor mensen die in ‘wondranden’ naar links en rechts uit elkaar zijn gevallen.
