Voorzitter, vandaag wil ik met u spreken over het humeur van de stad. En dat humeur wordt bepaald door hoe het haar inwoners vergaat. En net zoals dat gaat met uw of mijn humeur, zijn de dagelijkse gebeurtenissen in ons leven daarop van invloed. Hoe staat het met de gezondheid, op het werk, in de liefde, met de kinderen, of kleinkinderen. Dat geldt volgens mij ook voor het humeur van onze stad. Hebben onze inwoners werk, voelen zij zich veilig, is het goed toeven in de stad? Kijken we naar elkaar om en hoe staat het met hen die kwetsbaar zijn door ouderdom of ziekte?
Voorzitter, in eerste plaats gaat het dan over werk. Werk dat er onvoldoende is en dat baart het CDA zorgen. Heel veel inwoners van onze stad zitten thuis. En dat doet iets met mensen; met hun eigenwaarde, ook in relatie tot hun sociale omgeving.
De arbeidsmarkt moet groter en vitaler worden, zodat er voor meer mensen een plaats is. De sociaaleconomische status van onze stad is zwak en dat vraagt een langdurige, ambitieuze inzet om bedrijven aan onze stad te binden en banen te behouden. Wij hebben tijdens de kadernota al aangegeven dat wij de huidige inzet, m.n. vanuit de regio, onvoldoende vinden. We zien bustours en bedrijfsbezoeken langskomen, maar wat gebeurt er nu concreet en vraagt de afwijkende Dordtse sociale structuur niet om extra inzet die zich uitsluitend richt op het Dordtse? Dordrecht heeft vier keer zoveel inwoners als een gemeente als Papendrecht, maar wel meer dan acht keer zoveel mensen in de bijstand. Met respect voor de inzet in het DSB, maar wij willen meer focus op Dordrecht. Het aantal banen in onze stad is de afgelopen jaren met meer dan 5% gedaald, terwijl het in de rest van het land stabiel bleef (bron CBS). Dordrecht bungelt onderaan de lijst van de ‘Atlas voor gemeenten’ waar het gaat om de sociale-economische kracht van de stad en het bereik van banen. Dat zijn spijkerharde gegevens die we niet mogen negeren en die de CDA-fractie veel zorgen baren.
Een ander belangrijk punt voor onze inwoners is veiligheid. Kun je rustig over straat zonder lastig gevallen te worden? De score op sociale overlast (m.n. door jongeren) is vooralsnog slechts een indicatie, maar wel onrustbarend. Wij hopen dat de definitieve cijfers een beter beeld laten zien. Het CDA wil desalniettemin het college complimenteren met haar stevige beleid in onrustige buurten in onze stad. De gerichte inzet in het Lijnbaangebied is goed en de onorthodoxe aanpak van het namen en shamen van de burgemeester spreekt ons aan. De harde aanpak dient hand in hand te gaan met begeleiding van de jongeren alsook de gezinnen, want er er gaat duidelijk al het nodige in de opvoeding mis. Daarbij is ook een belangrijke rol weggelegd voor de sociale omgeving van jongeren; onder meer sportverenigingen, kerken en moskeeën. De betrokkenheid op elkaar en sociale controle voorkomt dat jongeren de mist ingaan. Wij pleiten voor opvoedondersteuning bij bijv. sportverenigingen om hen daarin te versterken en vernemen graag van het college hoe zij daartegenover staat.
Voorzitter, 2016 wordt weer een spannend jaar voor iedereen die met de zorg te maken heeft. In de eerste plaats de Dordtenaren die afhankelijk zijn van zorg, maar ook degene die in de gezondheidszorg werkzaam zijn. Zowel in de jeugdgezondheidszorg als in de GGZ en de ouderenzorg zijn grote veranderingen gaande met daarin een belangrijke rol voor de gemeente. Wij hebben respect voor de inzet vanuit het college en de regio waar het gaat om het goed begeleiden van de immense transitie en de grote verantwoordelijk die daarmee gepaard gaat. Maar onze fractie maakt zich zorgen om de nabijheid en kleinschaligheid van zorg. We zien dat de nodige zorgorganisaties fors in de problemen zijn gekomen. Het speelt nu bij De Wielborgh, maar bij enkele andere organisaties staat het water ook tot meer dan aan de lippen. Met name bij organisaties die thuiszorg bieden zijn harde klappen gevallen en overal in het land staan deze instellingen op omvallen. Eerder hebben wij al eens gepleit om een rondetafelconferentie met bestuurders en toezichthouders te organiseren om de continuïteit van de zorg in Dordrecht te bespreken en wat ons betreft moet dat eerder vandaag dan morgen georganiseerd worden. Schaalvergroting bleek niet de oplossing en leidde alleen maar tot dure interim- en adviestrajecten waarbij de zorg verder van de mensen af kwam te staan.
Waar het gaat om kleinschaligheid en nabijheid dreigen wij ook in de jeugdzorg grote kansen te missen. In Dordrecht is er sprake van een zorgelijk hoog aantal tienermoeders. Maar een kleinschalig en al jaren bewezen effectieve voorziening als het Babyhuis wordt toetreding tot de zorgmarkt ernstig bemoeilijkt. Een schoolvoorbeeld van een initiatief dat met vrijwilligers tegen lage kosten zeer toegankelijke en hoogkwalitatieve zorg biedt aan jonge moeders en hun baby’s. De vraag is nu al veel groter dan het aanbod, instanties zijn positief en de bewezen kostenbesparing is enorm.
Het CDA vindt het onbestaanbaar dat een bewezen initiatief in 2016 de kans wordt ontnomen om deze zorgvraag in Dordrecht in te kunnen vullen door de cap van €10.000 die de Service Organisatie Jeugd aan nieuwe aanbieders oplegt. De gemeentelijke overheid is vanuit WMO en Jeugdzorg verantwoordelijk voor de zorg voor deze kwetsbare groep en daarom dienen wij een motie in.
Voorzitter, kleinschalig is ook de opvang van vluchtelingen in onze regio. En dat is iets waar de CDA-fractie dit college een groot compliment voor wil maken. Na een stevige debat waarin de raad in grote meerderheid haar steun uitsprak voor kortdurende opvang, heeft het college, adequaat gehandeld in samenwerking met de regio. Dit is ook elders in het land niet onopgemerkt gebleven. Wij willen ook de betrokken ambtenaren en al die vrijwilligers bedanken voor hun inzet bij nacht en ontij.
Het CDA staat voor passende, sobere opvang van vluchtelingen en wij vinden het goed dat het stadsbestuur haar verantwoordelijk neemt. Wij staan voor strenge rechtvaardige migratiepolitiek, maar dat is niet het vraagstuk waar wij ons als lokale raad over moeten buigen; en het mag zeker niet als alibi worden gebruikt om niets te doen. Wij hebben eenvoudigweg onze verantwoordelijkheid te nemen en een bijdrage te leveren aan de menswaardige opvang van een fors aantal vluchtelingen die in ons land zijn. Dit gaat niet over migratiepolitiek, maar om omzien naar elkaar en deze mensen een veilig en sober heenkomen te bieden.
Wij hebben nog wel enkele vragen over de financiële kant van de zaak. Kunt u aangeven hoe u in gesprek bent met het COA over de ontoereikende vergoedingen? En met welke bedragen we in de Dordtse begroting rekening moeten houden?
Eerder in mijn betoog haalde ik de ‘Atlas voor gemeenten’ aan. Uit dezelfde atlas blijkt dat het ook goed met onze stad gaat. Dordrecht is omhoog geschoten als aantrekkelijke woongemeente, m.n. door het rijke aanbod aan culturele voorzieningen en onze prachtige binnenstad. Investeringen betalen zich uit. De bouw van de bioscoop is bijna afgerond en vormt een prachtige aanvulling op het culturele Stadswervenkwartier. En dat is absoluut een compliment waard. Toch blijft onze zorg dat het goed gaat met de stad, maar dat de inwoners, met name ook in de wijken, daar nog onvoldoende van meeprofiteren.
Verder vragen wij aandacht voor de bereikbaarheid van onze binnenstad. De rechter heeft voorlopig een streep gehaald door het plan om extra parkeergelegenheid aan de Steegoversloot te realiseren en de parkeerdruk zal toenemen. Natuurlijk zijn wij nadrukkelijk voorstander van de fiets als vervoersmiddel, maar de vele toeristen zullen toch ook hun auto willen parkeren.
De bereikbaarheid van voorzieningen buiten de binnenstad, zoals de zorginstellingen en de begraafplaatsen verdient ook aandacht. Het openbaar vervoer wordt in 2017 aanbesteed en daar willen wij als raad graag bij betrokken worden. Met name de bereikbaarheid van de begraafplaatsen moet daarin goed geregeld zijn en wij komen daarom met een motie.
Voorzitter, de sportverenigingen dragen ook in belangrijke mate bij aan het humeur van de stad. Dat geldt voor zowel amateurs als profs. Ik heb enkele jaren in Rotterdam gewoond en al was ik geen Feyenoord-fan, toch hoopte ik op goede resultaten, want het werd daardoor in ieder geval een stuk gezelliger op straat. Dat geldt natuurlijk ook voor de verenigingen in onze stad. Het CDA is trots op onze mooie amateurverenigingen en naast hun positieve bijdrage aan de gezondheid en humeur van onze inwoners, zijn zij essentieel voor de sociale structuur in wijken. Daarom moet de gemeente hen optimaal ondersteunen. En er gebeurt het nodige, bij EBOH en Oranje Wit is de spa afgelopen zomer al de grond in gegaan en is de aanleg van kunstgrasvelden voorspoedig verlopen. Wij horen graag hoe het staat met de toekomst van Dubbeldam. Hoe verlopen de gesprekken? En is er al iets vernomen van de Krommedijk? Is de wens om te komen tot een nieuw stadion nog levend?
Voorzitter, wij zijn trots op ons culturele aanbod, maar het Energiehuis en haar inwoners vragen de nodige politieke aandacht.
Recent hebben wij nog uitvoerig over de toekomst van ToBe gesproken en wij vinden het belangrijk dat zij bij hun heroriëntatie richten op het aanbod dat niet concurreert met de verenigingen in onze stad. Bijvoorbeeld gymnastiekvereniging DVO in Dubbeldam biedt lessen aan op dansgebied en het is voor het CDA onacceptabel als ToBe gesubsidieerd met hen gaat concurreren. Kunt u ons toezeggen dat ToBe zich daar ook op zal toeleggen?
Voorzitter, tot slot. Het CDA ziet in deze begroting een goede uitwerking van de kadernota zoals wij die met elkaar in juli dit jaar hebben vastgesteld. Speerpunten van het CDA en uit het politiek akkoord zijn herkenbaar aanwezig: lage lokale lasten, focus op een gezonde financiële huishouding en een veranderopgave op de verschillende beleidsterreinen waarbij de samenleving een belangrijke rol krijgt toebedeeld. Want het is goed om onszelf te realiseren dat het humeur van onze stad met name wordt bepaald door de wijze waarop inwoners met elkaar samenleven en niet zozeer door wat wij hier vandaag besluiten.
Tot zover onze eerste termijn, voorzitter.
